Топоним сөздердің тілдік құрылымдық жүйесінің зерттелуі

Article Sidebar

PDF
Number of views 8

Issue
No. 30(143) (2023): 5th ISPC «Scientific Trends and Trends in the Context of Globalization» (February 19-20, 2023; Umeå, Sweden).
Section
Pedagogy and Education
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Published: Feb 19, 2023
DOI: https://doi.org/10.51582/interconf.19-20.02.2023.018
Keywords:
мәдени халық ғылым зерттеу тарихи дерек аймақ ұғым мағына әдіс талдау

Main Article Content

Нургуль Конурова
Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті; Қазақстан Республикасы
Мендикуль Оспангалиева
Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті; Қазақстан Республикасы
Лайла Кулейменова
Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті; Қазақстан Республикасы
Жұлдызай Әликәрімова
Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті; Қазақстан Республикасы

Abstract

Мақалада тіліміздегі жер-су аттарының тарихи жасалуындағы көне топонимдік қабаттардың, соның ішінде ең көне субстратты топонимдерді зерттеуге қолданылатын терминдерге тоқталған. Яғни стратиграфия тілдік қабаттарды айқындау мақсатында қолданылып, негізінен ғылыми этимология жетістіктері мен топонимдік жүйедегі тарихи деректерді ұсынады. Ерте дəуірлердегі топонимдік атаулардың шығу этнонимін салыстырмалы түрде зерделейді. Зерттеуші ғалымдардың еңбектерін негізге ала отырып, нақты дəлелдер мен мысалдар келтіреді. Тіл ғылымы тұрғысынан топонимдердің этимологиясын зерттеу үшін жəне оның стратиграфиясын дұрыс ашу қажет. Осы мақсатта белгілі территориядағы топонимдерді синхрондық бағытта лексика-семантикалық жəне лексика-грамматикалық тұрғыдан зерттеуді негізге алады. Сондай-ақ əр аймақтағы топонимдердің этимологиясы, тілдік семантикалық, грамматикалық ерекшеліктерін қарастырады.

Article Details


How to Cite
Конурова, Н., Оспангалиева, М., Кулейменова, Л., & Әликәрімова, Ж. (2023). Топоним сөздердің тілдік құрылымдық жүйесінің зерттелуі. Scientific Collection «InterConf+», (30(143), 149–155. https://doi.org/10.51582/interconf.19-20.02.2023.018
Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

References

Қазақ тіл біліміндегі этимологиялық зерттеулердің негізгі бағыттары // Қазақ тілі тарих лексикологиясының мəселелері, – Алматы, Ғылым, 1998. - Б. 100-120.

Севортян Э.В. Этимологический словарь тюркских языков: Обще-тюркские и межтюркские основы на гласные, Москва, Наука, 1984. - 767 с.

Крапенко Ю.А. История этимологического метода в отечественной топонимике // Сб. Развитие методов топонимических исследований Москва, 1980. - 9-19 с.

Əбдірахманов А. Топонимика жəне этимология. – Алматы, 1979. - Б. 207.

Ысқақов А. Қазақ тілінің этимологиялық сөздігін жасау мəселелері // Қазақ тілі мен əдебиеті, 1969, № 12. - Б. 90-94.

Айдаров Ғ., Құрышжанов Ə., Томанов М. Көне түркі жазба ескерткіштерінің тілі. – Алматы, Мектеп, 1981. - Б. 311.

Базылхан Б. Қазақша-монғолша сөздік, Уланбаатар, 1997. - Б. 392.

Қайдаров Ə., Мұқатаева А. Қазақ эпосындағы жер-су атаулары мен кісі аттары жайында // Қазақ ономастикасының мəселелері. – Аламаты, Ғылым, 1986. - Б. 136-137.